Weegt mijn toestel nog juist als ik het naar een andere plaats breng? (bvb van België naar Zwitserland)
- Neen! Wegen = een bepaalde massa wordt op een bepaalde plaats op aarde met een bepaalde kracht aangetrokken door de zwaartekracht. Deze aantrekkingskracht is licht verschillend over heel de wereld. Vooral de hoogteligging is hierin zeer belangrijk. De aarde is hiertoe ingedeeld in graviteitszones. Van belang is dus in welke zone de weegschaal wordt afgesteld en in welke ze zal worden gebruikt, indien afstel- en gebruikszone verschillend zijn.
- Voor weegschalen die per 5 gram wegen, zijn de afwijkingen tolereerbaar tot 700 meter boven zeeniveau.
- Voor laboweegschalen en precisieweegtoestellen moet met de exacte afstel- en gebruiksplaats steeds rekening worden gehouden.
- Let er ook op dat de weegschaal steeds waterpas moet opgesteld worden.
- Samengevat, het principe is dus dat de weegschaal moet aangepast worden volgens de plaats waar ze zal gebruikt worden, omdat 1 kilogram overal op aarde 1 kilogram moet blijven wegen...
- Om deze reden wordt in de certificaten ook vermeld waar de weegschaal opgesteld staat of voor welke aardzone het certificaat geldig is. Bv weegschalen die we leveren voor gebruik in Afrika, dienen we hier in België "verkeerd" af te stellen, opdat ze daar op de gebruiksplaats juist zouden wegen.
- De keuze van het weegtoestel hangt o.a. af van :
- weegbereik en nauwkeurigheid
- wat gewogen wordt en met welke bedoeling dit gebeurt
- de gebruiksintensiteit
- de omstandigheden waarin het toestel gebruikt wordt (bv vochtige of vuile omgeving)
- de grootte van het weegplateau
- constructie van de weegschaal (bv indicator apart, op statief of ingebouwd)
- het doel: wil men wegen... of tellen?? Checkweiging?
- ijkcertificaat, kalibreerattest, ... nodig?
- eventuele ruwe behandeling (bv bakken worden erop gegooid)
- nodige verbindingen naar printer of PC (software beschikbaar)
- ...
Wanneer moet een weegtoestel geijkt zijn?
- Alle transacties waarbij het gewicht van een product de "TE BETALEN PRIJS" bepaalt (=handelstransacties), dienen verplicht te gebeuren op een wettelijke geijkte weegschaal. Dit is dus altijd het geval waar producten bij het gewicht worden verkocht (zoals in een winkel, op markten), maar ook bij de vóórverpakking.
- Bereidingen van chemische stoffen en wegingen in de medische wereld dienen eveneens te gebeuren met wettelijk geijkte weegtoestellen. Bv: apotheek, medisch labo, ziekenhuis...
- Belangrijk! Wettelijke ijking moet steeds bij de bestelling worden aangevraagd. Achteraf ijken (van een niet-geijkt toestel) is onmogelijk: het toestel dient "in eerste ijk" aangeboden te worden in nieuwe toestand. De klant ontvangt een ijkcertificaat dat vier jaar geldig is. Daarna moet herijking gebeuren door een keuringsinstelling.
Wat is herijking?
Herijking is, in het kader van wettelijk geijkte toestellen (vroeger herkenbaar aan de groene M en de verzegeling) in België verplicht om de 4 jaar. Dient te gebeuren door een geaccrediteerde keuringsinstelling of door de metrologische dienst van de overheid. Vanaf 1 januari 2010 controleert deze laatste echter slechts nog of de herijking op tijd en door een bevoegde instantie gebeurd is. We kunnen u de contactgegevens van een keuringsinstelling doorgeven.
De verbreking van de verzegeling (bv na een herstelling) maakt de weegschaal ongeldig. Dan moet de weegschaal opnieuw een herijking met verzegeling ondergaan. De klant dient er dus op toe te zien dat de zegels zo intact mogelijk blijven.
Bij de (her)ijking worden een hele reeks testen uitgevoerd volgens de wettelijke voorschriften. De resultaten hiervan worden weggeschreven in een databank van de overheid. De klant bekomt een ijkcertificaat als bewijs van de herijking.
Wat is kalibratie van een weegschaal?
Kalibratie van een weegschaal is het controleren op juistheid met behulp van gecontroleerde testgewichten. Eventueel moet de weegschaal bijgesteld ("gejusteerd") worden indien ze afwijkingen buiten de normen vertoont. De controle dient periodiek herhaald te worden omdat elke weegschaal na verloop van tijd kan beginnen afwijken.
Dit is belangrijk in het kader van een kwaliteitssysteem, bvb ISO9000 e.a. waarbij meetinstrumenten regelmatig op juistheid gecontroleerd dienen te worden en bijgesteld indien nodig. Hierbij kan ook een kalibreerverslag afgeleverd worden. Wij kunnen deze kalibratie voor u regelen.
Wat is justeren?
Justeren is een technische ingreep waarbij de weegschaal juist wordt afgeregeld volgens de plaats waar ze zal gebruikt worden door het gebruik van ijkgewichten. Als bij kalibratie blijkt dat een weegschaal niet meer correct weegt, wordt ze gejusteerd.